Toespraak van de Koning ter gelegenheid van het inkomend Staatsbezoek van Z.E. President Matarella

Toespraak van Zijne Majesteit de Koning ter gelegenheid van het Staatsbanket aangeboden aan Zijne Excellentie Sergio Mattarella,
President van de Italiaanse Republiek

Kasteel van Laken, maandag 20 oktober 2025

Mijnheer de President, Mevrouw,

Dames en heren,

De Koningin en ik verheugen ons zeer over uw bezoek. Het is een teken van de hechte vriendschap en van de ontelbare banden tussen onze landen. Zoals u weet, heb ik een persoonlijke en familiale band met uw land. Het ligt me nauw aan het hart. In 2022 heeft U mij in Rome ontvangen toen onze beide landen weer opkrabbelden uit de crisis die door de pandemie was veroorzaakt. Aan onze diepgaande gesprekken houd ik een levendige herinnering over.

Mijnheer de President,

De banden tussen Italië en België zijn stevig en vruchtbaar en kennen een lange geschiedenis. Wij zijn een schitterend voorbeeld van wederzijdse verrijking. Wij delen dezelfde gehechtheid aan plaatselijke tradities en de zin voor compromis. Zij dragen zo bij tot een harmonieuze werking van onze samenlevingen.

Al in de 14de eeuw trok de economische dynamiek in onze steden Italiaanse kooplui en bankiers, in een Europese geest avant la lettre aan. Ik denk bijvoorbeeld aan Tommaso Portinari of Giovanni Arnolfini. Tussen de kunstenaars uit onze beide regio's waren er levendige contacten: een studiereis naar Italië maakte deel uit van de opleiding van onze grootste schilders, om met Rubens maar één naam te noemen. Uw land kende altijd al een geraffineerde smaak en dat heeft de esthetiek van ons continent vorm gegeven.

Na afloop van de Tweede Wereldoorlog vertrokken veel Italianen uit alle windstreken in uw land met mijn land als bestemming. Die Italiaanse gemeenschap heeft wezenlijk bijgedragen aan de bloei en voorspoed van België. Ook vandaag is ze in alle geledingen van onze natie actief, tot op het hoogste politieke niveau. Onze gemeenschappelijke geschiedenis heeft veel mooie momenten gekend, maar ook diepe dalen, zoals tijdens de mijnramp van Marcinelle in 1956. We herdenken elk jaar de slachtoffers van die vreselijke tragedie. Morgen, mijnheer de President, zullen we daar naartoe gaan om samen een moment van herdenking in acht te nemen.

Wij zijn sterke economische partners. Alle voorbeelden opsommen zou ons te ver leiden. Onze bedrijven en academische kringen werken nauw samen om oplossingen te bedenken voor de grote uitdagingen van de mensheid. Zij zijn koplopers wat betreft onderzoek en innovatie. Die samenwerking op talrijke domeinen heeft tot een voorbeeldige vooruitgang geleid.

In het kader, tenslotte, van de bestrijding van georganiseerde misdaad die onze samenlevingen teistert, heeft Italië een bewonderenswaardige vastberadenheid aan de dag gelegd. Mijnheer de President, wij prijzen uw grote moed om op te komen voor rechtvaardigheid en waardigheid in de strijd tegen de plaag van drugshandel. In deze strijd werken onze autoriteiten vandaag nauw en doeltreffend samen.

Mijnheer de President,

Met groot gezag belichaamt U de waarden die onze landen delen en waarop onze samenlevingen en ons internationale optreden berusten: democratie, de rechtsstaat en mensenrechten. Zij zijn de drijvende kracht achter onze veiligheid, onze welvaart en onze wereldwijde inzet voor ontwikkeling en vrede.

Om onze veiligheid te waarborgen blijven België en Italië geëngageerde partners binnen ons defensiebondgenootschap, de NAVO. De oorlog in Oekraïne dwingt ons nauwer samen te werken, want onze onafhankelijkheid en soevereiniteit staan op het spel. Onze strijdkrachten en defensie-industrieën moeten nog meer gaan samenwerken. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan de opmerkelijke resultaten die onze landen in een instelling als het von Karman Instituut realiseren.

Dit jaar vieren wij de verjaardag van de verklaring van Messina, die ons aanspoort om in het Europese project te blijven investeren. We mogen er immers niet meer van uitgaan dat we onze welvaart zomaar zullen behouden. Het verslag-Draghi stelt onomwonden dat onze wereld snel evolueert en ons dwingt om gezamenlijke antwoorden te vinden. Het toont ons echter ook hoe de uitbouw van onze strategische autonomie er werkelijk kan uitzien.

Tot slot staan de multilaterale architectuur en de naleving van het internationale recht onder grote druk. We moeten alles in het werk stellen om die te waarborgen. Enkel door samen te werken als partners kunnen we de vrede wereldwijd handhaven en antwoorden vinden op de uitdagingen waar onze planeet voor staat.

Mijnheer de President, dames en heren,

Ik ben ervan overtuigd dat onze vriendschap en ons uitdrukkelijke verlangen om samen aan een betere toekomst te bouwen alleen maar baat kunnen hebben bij dit bezoek.

Dames en heren,

In die geest nodig ik u uit het glas te heffen op de gezondheid van de President van de Republiek Italië en Mevrouw Laura Mattarella.