Home / Agenda / Toespraak van Zijne Majesteit de Koning aan de Overheden van het land

Toespraak van Zijne Majesteit de Koning aan de Overheden van het land

4 februari 2025

Geachte heer Eerste minister,

Dank voor uw warme woorden. Ik wens u het allerbeste toe bij het begin van deze nieuwe legislatuur.

Ik wil ook de leden van de uittredende regering bedanken voor het werk dat zij de afgelopen jaren hebben verricht.

 

Dames en heren,

De wereld om ons heen wordt behoorlijk door elkaar geschud. Zekerheden en principes als het respect voor de nationale soevereiniteit en het internationaal recht, eerlijke handel en multilateralisme – het zijn allemaal pijlers waarop onze naoorlogse wereld is gebouwd en die nu zwaar onder druk staan.
 
Tegenover deze omwentelingen is het belangrijk om te vrijwaren wat Europa en ons land sterk maakt: samenwerking en eenheid in verscheidenheid. Op deze twee grote fundamenten is de Europese Unie gebouwd. Daarop zal ze zichzelf ook kunnen omvormen en haar lidstaten, waaronder België, in staat stellen om hun plaats in de wereld te behouden.

Bijna acht maanden na de verkiezingen van 9 juni is de nieuwe federale ploeg eindelijk klaar om aan de slag te gaan. Het land heeft vol ongeduld op dit moment gewacht, nadat vier van onze deelstaatregeringen vorig jaar al waren gevormd.

Jammer genoeg is dit nog niet het geval in het Brussels Gewest, waar de onderhandelingen momenteel helemaal vastzitten. Brussel – onze mooie hoofdstad, en ook die van Europa – moet een kruispunt blijven, geen doodlopende weg. Het mag geen symbool van stilstand worden.  In het verleden zijn de Brusselse verkozenen er altijd in geslaagd om tot overeenstemming te komen. Ik twijfel er niet aan dat dat ook nu zal lukken – in het belang van de inwoners van het Gewest en het imago van ons land. 

 

Dames en heren,

België is gebouwd op een voortdurende dialoog en het compromis, een model waarin de sterkste niet tot elke prijs zijn wil oplegt ten koste van de ander, en waarin het streven naar het algemeen belang de belangrijkste gedragslijn en de basis van het politieke leven blijft. Wederzijds respect, vertrouwen, solidariteit en dienstbaarheid – deze sociale deugden onderbouwen en beschermen ons democratisch model. Laten we dat niet vergeten.

Ze vormen ook de basis van onze welvaart. 

Het economisch weefsel van België berust op ondernemerschap, innovatie en samenwerking. Onze kleine en middelgrote ondernemingen zijn onze grootste troef. Laten we ze helpen om de uitdagingen waar ze voor staan om te zetten in opportuniteiten. Het gaat daarbij dan bijvoorbeeld om het toepassen van wat kunstmatige intelligentie te bieden heeft. A.I. brengt een ware revolutie teweeg voor onze productiviteit en zal niet alleen de arbeidsmarkt maar ook ons onderwijs en de gezondheidszorg volledig veranderen. Het gaat ook om het aanpakken van de milieu- en klimaatproblemen.  

In feite zijn dat allemaal kansen om te innoveren en initiatief te nemen. 

De investeringen in onderzoek en ontwikkeling zijn nu goed voor 3,5% van ons BBP. Ze zijn het resultaat van partnerschappen tussen publieke en private spelers. Wetenschappers, academici, ondernemers en werknemers bundelen zo hun expertise om ons land vooruit te laten gaan. Laten we dat pad volgen om België volledig te integreren in het industriebeleid van de Europese Unie. Door de Europese visie voor een duurzame, veerkrachtige en digitale economie toe te passen, zullen we ons concurrentievermogen versterken en toekomstige banen creëren.

De Verklaring van Antwerpen en het Draghi-rapport hebben de weg uitgestippeld voor de herindustrialisering van Europa, met de nadruk op technologie, infrastructuur en energievoorziening. België kan daarbij in verschillende sectoren een sleutelrol spelen. Neem bijvoorbeeld de circulaire economie. Onze verwezenlijkingen op het vlak van hergebruik worden alom erkend. Dankzij deze specialisatie zijn we goed geplaatst om nieuwe industrieën te ontwikkelen en te innoveren in duurzaamheid.

Onze welvaart vereist ook ambitieuze investeringen in projecten die onderzoek en industrie met elkaar verbinden, zoals het Europese ruimtevaartprogramma, de Einstein-telescoop of innovatieve nucleaire technologieën.

 

Dames en heren,

Door de vragen om hulp die men tot ons richt, krijgen de Koningin en ik veel getuigenissen te horen over de onzekerheid waarin vele mensen leven, met name in de grote steden. De strijd daartegen vraagt om een gecoördineerde aanpak. Om te komen tot een beter bestuur van de instellingen die steun verlenen, propere wijken, een efficiënte bestrijding van de verschillende vormen van verslaving, criminaliteit of vandalisme. En tot slot: om een eind te maken aan de onaanvaardbare agressie tegen het openbaar gezag en hulpdiensten.  

 

Dames en heren,

Waakzaamheid is geboden, nu grootmachten hun visie unilateraal willen opleggen. De dreiging voor ons Europese continent, lange tijd een oase van vrede en welvaart, is nu reëel, zowel economisch als militair. De verdediging van ons grondgebied en onze manier van leven is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle lidstaten van de Europese Unie. Want veiligheid is de eerste voorwaarde om in vrijheid te kunnen leven. De versterking van de Europese defensie is een absolute prioriteit. België zal daarin zijn deel moeten bijdragen, ten overstaan van zijn Europese bondgenoten en de NAVO. 

De Koningin en ik zullen het imago van België en onze belangen in de wereld blijven verdedigen. Dit jaar zullen we zo staatsbezoeken brengen aan Vietnam en Chili. 

De Koningin zal een actief pleitbezorgster blijven van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties, die de kern vormen van internationale samenwerking en de mondiale ontwikkelingsagenda. Zij zal hiervoor naar Costa Rica, Armenië en New York gaan. En van haar kant zal Prinses Astrid economische zendingen leiden naar de Verenigde Staten en India.

 

Dames en heren,

Bij het begin van deze legislatuur verwachten de Belgen van hun verkozenen dat ze een doeltreffend beleid uitwerken en uitvoeren, vastberaden en in een geest van samenwerking. 

Ik onderschat geenszins de complexiteit van de problemen die u moet zien op te lossen, noch de verschillen van mening die er kunnen zijn over de keuzes die daartoe moeten worden gemaakt. Integendeel, ik sta daar middenin.

Je overtuigingen verdedigen is de essentie van politiek. Maar in een pluralistisch systeem, dat stoelt op de vorming van coalities, is het zoeken naar compromissen even fundamenteel. Het vertrouwen van de burgers in hun vertegenwoordigers hangt niet alleen af van het gevoerde beleid, maar ook van de manier waarop ze met elkaar omgaan. 
Meningsverschillen voeden het democratisch debat, op voorwaarde dat het geen steriele ruzies worden waarin iedereen hardnekkig bij zijn standpunt blijft. Ze moeten ook kunnen leiden tot een synthese en tot tastbare resultaten die voldoen aan de noden van de bevolking. 

Ik ben ervan overtuigd dat de nieuwe regeringsploeg hier aandacht voor zal hebben. 

 

Dames en heren,

Met vertrouwen in een toekomst, gebouwd op inclusie en participatie, wens ik u, ook namens de Koningin en mijn hele familie, het allerbeste voor het nieuwe jaar.