Home / Agenda / Toespraak van Zijne Majesteit de Koning - Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, New York

Toespraak van Zijne Majesteit de Koning - Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, New York

24 april 2018

Toespraak van Zijne Majesteit de Koning der Belgen

bij de bijeenkomst van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties

over vredesopbouw en duurzame vrede

New York, dinsdag 24 april 2018

 

Zie Video

 

Mijnheer de Voorzitter van de Algemene Vergadering,

Mijnheer de Secretaris-generaal,

Heren staats- en regeringsleiders,

Dames en heren afgevaardigden,

Een duurzame vrede in de wereld verwezenlijken, is dat niet ons aller streven ? Een duurzame vrede is meer dan ooit noodzakelijk, maar ze ligt ook meer dan ooit binnen handbereik. Het is geen utopie. Je moet er in geloven en ernaar handelen. De vaststelling dat het aantal zware gewelddadige conflicten sinds 2010 verdrievoudigd is, moet ons doen reageren. Honderdduizenden vrouwen, mannen en kinderen laten er het leven bij, worden verdreven of slaan op te vlucht om te overleven. Economieën worden verwoest. De heropbouw van landen verloopt uiterst moeizaam. Deze vaststelling moet ons doen reageren met des te grotere overtuiging dat de toepassing van Agenda 2030, amper 2 jaar geleden goedgekeurd, in vele landen bedreigd wordt door de conflicten die er heersen.

Dames en heren,

In de loop van zijn geschiedenis, in het hart van Europa, heeft België zwaar te lijden gehad onder bloedige gewapende confrontaties. Mijn land heeft zich ten volle ingezet voor de Verenigde Naties en de Europese eenmaking, omdat het om twee projecten gaat die gericht zijn op duurzame vrede en gebaseerd zijn op dialoog, solidariteit en wederzijds respect. De Europese Unie is tot stand gekomen dankzij diepgaande verzoening en geleidelijke toenadering. Dat een land als het mijne, waar eeuwenlang veldslagen werden uitgevochten, de hoofdstad van een vreedzaam Europa mag huisvesten, is niet alleen een overwinning op de geschiedenis – het is in de eerste plaats het resultaat van niet-aflatende inspanningen. Europa is een inspirerend project, waaraan we moeten blijven bouwen en dat we moeten blijven verbeteren. Dit veronderstelt constante waakzaamheid en een reële overtuigingskracht. De duurzame vrede waarnaar we blijven streven, is meer dan de afwezigheid van oorlog, en ook meer dan de oprichting van instellingen. Het is het scheppen van een omgeving waarin de eerbied voor de menselijke waardigheid voorop staat.

Diezelfde duurzame vrede is precies wat het Handvest van onze organisatie vooropstelt wanneer het ons uitnodigt "doeltreffende gezamenlijke maatregelen te nemen ter voorkoming en opheffing van bedreigingen van de vrede". Zoals de preambule er ons aan herinnert, steunt het Handvest op "de waardigheid en de waarde van de menselijke persoon". Onze ambitie is om samenlevingen te smeden die niemand vernederen, die niemand aan zijn lot overlaten, die aan elkeen de mogelijkheid geeft, zelfvertrouwen op te bouwen en zijn talenten te ontplooien. De waardigheid van een samenleving wordt gemeten aan de manier waarop zij zorg draagt voor de zwaksten en de meest kwetsbaren.

Daarom steunt België vastbesloten de richting die de Secretaris-generaal heeft aangegeven - om van de voorkoming van geweld een prioriteit te maken voor onze organisatie. Agenda 2030 is een dergelijk instrument van preventie, en daarom ook van ontwikkeling. Het terugdringen van armoede, ongelijkheid en discriminatie, het garanderen van de bescherming en de naleving van de mensenrechten voor allen, het erkennen van de gelijke plaats van de vrouw in onze samenleving, de bestrijding van de aantasting van het milieu, het opzetten van

veerkrachtige instellingen die in staat zijn spanningen op te sporen en te beheren : dit alles maakt het ons mogelijk de diepe oorzaken van conflicten krachtdadig aan te pakken. In onze samenlevingen die door nieuwe technologieën worden gestimuleerd, maar ook brozer gemaakt, is bijzondere waakzaamheid vereist. En in onze wereld met steeds vagere grenzen, is die alertheid ons aller verantwoordelijkheid. In de loop der jaren heeft onze organisatie performante instrumenten ontwikkeld om risico’s op te sporen en systemen om te bemiddelen. Laat ons deze instrumenten volop gebruiken, in samenwerking met de regionale organisaties. Onze krachten bundelen om onze doelstellingen beter te bereiken, houdt niet in dat we onze soevereiniteit opgeven, maar integendeel dat we er volop gebruik van maken.

Onze organisatie heeft ook erg veel ervaring opgedaan in vredesopbouw. Bij het vermijden dat staten die uit een conflictsituatie komen opnieuw in geweld hervallen, is de rol van vastbesloten nationale leiders van het allergrootste belang – en ook van de oprichting van inclusieve en representatieve instellingen, ten dienste van de mensen. Instellingen waarin zij zich herkennen en in dewelke zij vertrouwen kunnen hebben. Een duurzame vrede kan alleen worden opgebouwd als de hele gemeenschap erbij wordt betrokken ook vrouwen en jongeren – die in vele landen een steeds groter deel van de bevolking uitmaken. Alleen het gezamenlijke werk van het geheel van deze partners, en de toe-eigening van dit proces, kunnen een stevige basis bieden voor duurzame vrede.

Vrede wordt geboren uit actie, maar heeft tijd nodig om zich te bestendigen. De relaties tussen mensen laten zich niet opleggen, ze worden geduldig opgebouwd of heropgebouwd, in vertrouwen. De conflicten en oorlogen veroorzaken zo’n diepe wonden, dat het einde van de vijandigheden slechts het begin is van een lang genezingsproces. Toen de voormalige Egyptische president Anwar al-Sadat zich in 1977 tot de Knesset richtte, verwoordde hij uitstekend de behoefte om de betrekkingen tussen vijandige partijen opnieuw vorm te geven. Zijn woorden luidden: "Er is nog een andere muur. Die muur vormt een psychologische barrière tussen ons, een barrière van wantrouwen, van afstoting, van angst, van teleurstelling, van een vertekende lezing van gebeurtenissen en uitspraken. Vandaag vraag ik u waarom we elkaar niet oprecht en met vertrouwen de hand zouden kunnen geven om samen deze barrières te slopen." Einde citaat. Dames en heren, Ja, er is tijd nodig om de wonden te genezen die geslagen zijn door vernedering en geweld. Er is tijd nodig om te demobiliseren, te ontwapenen, te integreren. Er is tijd nodig om te berechten en te bestraffen. Er is tijd nodig om zich te herinneren en, voor de slachtoffers van vernederingen, om zelf de kracht te vinden om opnieuw de hand uit te reiken. Bewust van de tijd die nodig is om dit alles te verwezenlijken, is het, bij elke crisissituatie, onze collectieve plicht om, zonder enige vertraging te dulden, het kader te scheppen waarin duurzame vrede mogelijk wordt.

Dames en heren,

De afgelopen jaren is onze organisatie er niet altijd in geslaagd om oorlogen te voorkomen of er snel een einde aan te maken. Maar dat mag ons de successen niet doen vergeten, die konden worden behaald dankzij de vastberadenheid van de internationale gemeenschap, wanneer ze toont in staat te zijn voor het gemeenschappelijke welzijn te handelen, maar ook dankzij de bereidheid van de betrokken partijen en hun leiders. De omvang, de complexiteit en de duur van de vele nog aanhoudende conflicten moeten ons aanzetten andere paden te bewandelen, die ons op termijn dichter bij duurzame vrede brengen – dat is waar we het vandaag over hebben. Deze taak is niet eenvoudig, maar steunt vooral op ons geloof in de mens en onze trouw aan het Handvest waaraan we ons verbonden hebben. België wil dit engagement voluit opnemen en deze ambitie vastberaden nastreven.