Toespraak van Zijne Majesteit de Koning der Belgen ter gelegenheid van het staatsbezoek van Zijne Majesteit de Koning der Nederlanden, Kasteel van Laken

Majesteiten, 
Beste Willem-Alexander, lieve Máxima, 

In deze turbulente tijden waar op internationaal vlak de kaarten stevig door elkaar worden geschud, is het hartverwarmend om onze dierbare buren en vrienden te gast te hebben. 

Mathilde en ik kijken ernaar uit om u en uw delegatie tijdens uw bezoek nieuwe facetten van ons land te laten ontdekken. U te laten proeven van de vitaliteit en innovatiekracht die zowel in Vlaanderen als in Brussel en Wallonië te vinden zijn.

 

Majesteiten, 
Koninklijke Hoogheden, 
Dames en Heren, 

Ons beider landen ontstonden in hetzelfde mengvat van de geschiedenis. Voordat onze huidige landsgrenzen werden vastgelegd, is de Europese landkaart geregeld hertekend. Wijzigingen van landsgrenzen kwamen er in het beste geval door allianties, huwelijken of erfenissen, maar helaas vaker als gevolg van oorlogen en conflicten, en gingen dus gepaard met veel ellende. En dat laatste klinkt vandaag weer bijzonder actueel…

De geschiedenis van uw land dwingt tot groot respect.  Nederland heeft eeuwenlang letterlijk “contre vents et marées” moeten vechten voor zijn overleven. Na de zware ontberingen tijdens decennialange oorlogen zette uw jonge natie in op handel. En dat heeft gezorgd voor meer welvaart. Ze slaagde erin het zwaartepunt van de wereldhandel naar Amsterdam te brengen, de scheepvaart in Europa te beheersen en vervolgens op de wereldzeeën de concurrentie aan te gaan met de Europese grootmachten. De aandelenmarkten zoals we die nu kennen, en die het goede of slechte weer maken van de wereldeconomie, vinden daar hun oorsprong, in uw land. 

Jullie zijn een volk van zeevaarders en kooplieden – maar ook van knokkers. Nederlanders hebben een winnaarsmentaliteit. Niet voor niets bokst u op zovele domeinen boven uw gewicht, zoals dat heet, en zelfs boven dat van veel grotere landen, maar toch succesvol. 

Vandaag heeft Nederland één van de meest open, geavanceerde en innovatieve economieën ter wereld. Het staat in vele sectoren zelfs aan de absolute wereldtop. 

Maar ook in de sport scoort Nederland bijzonder sterk. De medailleoogst bij grote competities is stelselmatig indrukwekkend. 
Jullie kunnen terecht en met trots zingen: “Onze daden benne groot”. 

 

Majesteiten, 
Koninklijke Hoogheden, 
Dames en Heren, 

Als buurlanden schreven we samen honderden boeiende pagina’s van de wereldgeschiedenis - zowel cultureel, economisch als maatschappelijk.

De voorbeelden zijn legio van kunstenaars, wetenschappers en ook ondernemers die vanuit ons land naar Nederland en omgekeerd van Noord naar Zuid zijn getrokken om er hun talent tot bloei te laten komen.

Een mooie illustratie daarvan zien we in de tentoonstelling “Ode aan Antwerpen. Het Geheim van de Hollandse Meesters”, die u vorige maand opende in het Utrechtse Museum Catharijneconvent. 

Maar de geschiedenis heeft ons soms ook uit elkaar gedreven, vaak als de speelbal van grote buren. Zo kwamen onze landen tot hun huidige, eigen identiteit en een eigen kijk op de wereld.

Maar dankzij de Europese Unie, aan de wieg waarvan onze beide landen stonden, beslissen we nu samen mee over onze gemeenschappelijke toekomst. En als stichtende leden van de NAVO staan we nu ook zij aan zij in het Oekraïens conflict, die gruwelijke oorlog op ons continent.

Vandaag is de lijst van concrete projecten van Belgisch-Nederlandse samenwerking lang.

Met onze geïntegreerde Marines, gezamenlijke aankopen en alternerende bewaking van het luchtruim boven onze beide landen zijn we pioniers in Defensiesamenwerking. 

Onze North Sea Port is een unieke grensoverschrijdende, binationale haven te midden van de belangrijkste havenconcentratie van Europa. 

En de culturele en academische uitwisselingen tussen onze beide landen zijn bijzonder intens. 

Met de tijd neemt de vervlechting tussen onze twee landen voortdurend toe.

 

Majesteiten, 
Koninklijke Hoogheden, 
Dames en Heren, 

Om even terug te komen op onze eigen, verschillende identiteiten… 

Soms is die gewoon zichtbaar. 

Om maar iets te noemen… Op een Nederlandse werf ziet men eerst de ramen verschijnen, waarna de muren errond worden gebouwd. In België worden eerst de muren opgetrokken, waarna de ramen worden ingepast. Het lijkt wel alsof Nederlanders, met hun traditie van zeevaarders die de wereld verkenden in houten schepen, meteen de wereld willen zien, terwijl Belgen, die spreekwoordelijk “met een baksteen in de maag geboren worden”, elk hun eigen paleis met vooral stevige muren willen bouwen. 

Jullie Nederlanders zijn inderdaad zeer open. Jullie kunnen zeer direct zijn, recht voor de raap. Zowel in de relaties tussen landen, als tussen mensen of bij het zakendoen heeft dat zeker zijn waarde: elkeen weet waar hij staat. 

Wij, Belgen, pakken het veelal anders aan. Wij vermijden het conflict liever, willen iedereen mee hebben. Daarom blijven sommige zaken onbesproken of laten we ze in het midden.

Het voordeel van die aanpak is dat beide partijen zo uiteindelijk een stuk gelijk kunnen krijgen, een stuk van hun gelijk, een stuk van hun ‘waarheid’. 

Wij noemen dat dan compromissen. Dat zijn ze inderdaad. Met het risico dat men zichzelf tekortdoet. 

U kunt het ook zo bekijken: waar jullie, Nederlanders, eerder strategisch zijn, waardoor jullie een grotere openheid naar verre horizonten ontwikkeld hebben, zijn wij eerder tactisch. Wij hebben misschien meer aandacht voor eenieders gevoeligheden omdat wij voortdurend te maken hebben met onze verscheidenheid.

Het lijkt mij dat de twee methodes zeer nuttig zijn, zelfs complementair. 

En dat we veel van elkaar kunnen leren.

 

Majesteiten, 
Koninklijke Hoogheden, 
Dames en heren, 

Ik nodig u uit om met mij het glas te heffen.

Op de Koning en Koningin van Nederland.

Op de warme vriendschap van onze Koninkrijken!