Toespraak van Zijne Majesteit de Koning ter gelegenheid van 30 jaar Onderneming van het Jaar 2024, Brussel, Heizel, Paleis 10, 10 december 2024
Mijnheer de Eerste Minister,
Mijnheer de Minister-President,
Geachte Ministers,
Voorzitters en leden van de jury,
Dames en heren laureaten,
Dames en heren,
Voor de 30ste keer wordt vandaag een Onderneming van het Jaar gelauwerd. Deze prijs bekroont unieke Belgische bedrijven, waarin bedrijfsleiders samen met hun medewerkers naar excellentie streven. Deze ondernemingen bekleden dan ook een voorbeeldfunctie.
Ik wil alle laureaten, genomineerden en scale-ups van vanavond, maar ook van de voorbije jaren, van harte gelukwensen.
Elk op zich bent u een toonbeeld van sterk ondernemerschap, van visie en wendbaarheid, van teamwerk en doorzettingsvermogen.
Dames en heren,
Zeker in dit gezelschap is het een understatement te zeggen dat de omstandigheden voor onze ondernemers en hun organisaties sterk veranderd zijn.
Nieuwe transities hertekenen voortdurend de context waarin ondernemerschap moet gedijen.
De wereldmarkten zijn de afgelopen decennia danig door elkaar geschud.
Aan leiderschap worden geheel nieuwe eisen gesteld.
Het opstarten, leiden en laten groeien van een onderneming is veel complexer geworden. Er wordt van het management maar ook van de bestuurders meer empathie geëist met hun stakeholders, en meer aandacht voor de maatschappelijke toegevoegde waarde van hun activiteit. Terwijl van de bedrijfsleiding een lange termijnvisie wordt verwacht, moet ze zich tegelijkertijd meer dan ooit wendbaar kunnen opstellen en ook op korte termijn resultaten boeken, ondanks veelvuldige, opeenvolgende crisissen.
En er wordt meer dan ooit van uitgegaan dat zij intern en extern de waarden van de onderneming uitdragen. Dat zij hun medewerkers mobiliseren rond een wervend verhaal. Autoritair leiderschap is achterhaald.
Digitalisering, automatisering, verduurzaming en circulariteit zijn vaak disruptief voor het bestaande economische weefsel. Deze transities stellen het traditionele bedrijf voor een radicale en toekomstbepalende keuze: “mee zijn”, of irrelevant worden.
We hebben de voorbije maanden heel wat voorbeelden gezien van hoe hard de gevolgen van deze tendensen voor onze ondernemingen kunnen zijn.
Anderzijds bieden al deze kenteringen opportuniteiten, mits ze tijdig omarmd worden. We zullen big data en artificiële intelligentie weliswaar goed moeten controleren, maar zij kunnen ons ook competitiever maken. En dit in samenhang met een her-industrialiseringbeleid van alle overheden op Europees, federaal en regionaal vlak.
Ook de constante vooruitgang van de wetenschap en technologie biedt ons nieuwe perspectieven.
En wat de drastische veranderingen van de wereldmarkten betreft: de voorbije dertig jaar zijn vele van onze ondernemingen kunnen groeien, mee-surfend op de golf van de globalisering. Maar intussen ondervinden westerse landen meer concurrentie, zowel op hun thuismarkten als van de groeilanden en van de grote economische blokken, die niet altijd het gelijke speelveld respecteren. Door de toenemende geopolitieke spanningen zijn we in een de-globalisering terecht gekomen.
Bedrijven moeten navigeren in een nieuwe realiteit, die veel complexer en onzekerder is geworden.
Daarom moet de Europese industrie nu echt alle krachten bundelen. Met de verdere eenmaking van onze interne markt, waarvoor Enrico Letta en Mario Draghi pleiten, en met broodnodige gezamenlijke investeringen in een sterke, innovatieve en competitieve economie.
Dames en heren,
Onze talrijke staatsbezoeken en handelsmissies hebben aangetoond dat een sterk imago voor ons land en het aanboren van nieuwe markten onze ondernemingen versterkt. Mijn vader, Koning Albert, mijn echtgenote, Koningin Mathilde, mijn zuster, Prinses Astrid, en ikzelf hebben sedert decennia en met overtuiging onze bedrijven op de kaart gezet. We zullen dat blijven doen, meer nog nu de mondiale markten minder toegankelijk worden.
Dames en heren,
De uitdagingen zijn niet min.
Maar wat het Belgische DNA en bovenal dat van haar ondernemers kenmerkt, is het vermogen zich op ieder moment aan de omstandigheden aan te passen, en om het hoofd te bieden aan spanningen en onzekerheden.
U blijft me verrassen met de indrukwekkende groei van uw bedrijven, met uw succesvolle inspanningen om maatschappelijk relevant te zijn, en om verbindend te werken. Ik ben u dankbaar voor het toekomstperspectief dat u zo aan onze samenleving en aan ons land biedt.