Toespraak van Zijne Majesteit - Universiteit van Ottawa

Toespraak van Zijne Majesteit de Koning der Belgen

op het seminarie over meertalig onderwijs en het aanleren van vreemde talen

Universiteit van Ottawa, dinsdag 13 maart 2018.

Mijnheer de Rector,

Dames en heren Ministers,

Beste docenten en studenten,

Dames en heren,

Het verheugt me zeer hier vanmorgen met u allen aanwezig te kunnen zijn bij de opening van dit wetenschappelijke seminarie over het aanleren van vreemde talen. Onze beide landen hebben zoveel zaken gemeen op het gebied van culturele diversiteit, en taal is daarbij zo belangrijk, dat een gedachtewisseling over dit onderwerp zeker niet mocht ontbreken in het kader van ons staatsbezoek.

Onze beide landen kennen de rijkdom van een verscheidenheid aan gemeenschappen, met elk hun eigen taal. In tegenstelling tot onze buurlanden waar slechts één landstaal wordt gesproken, hebben onze beide landen het onmiskenbare geluk dat je er de taal van de andere moeiteloos kunt leren. De mogelijkheden om in Canada en België een tweede nationale taal te leren, zijn immers legio: de native speakers wonen vlakbij en onze leerlingen kunnen in hun dagelijkse leven onmiddellijk de vruchten plukken van hun talenkennis. We bezitten beiden dan ook een unieke ervaring en uitmuntende wetenschappelijk kennis met betrekking tot meertaligheid en alle voordelen die ze biedt.

Door een taal te leren, bouwen we aan onszelf. Het geeft ons toegang tot de culturele wereld die ons voorafging en die mee bepaalt wie we zijn. Het biedt ons in de eerste plaats de mogelijkheid onszelf beter te leren kennen. Een grondige kennis van de eigen taal en het uitdiepen ervan is daarom essentieel. Maar met elke vreemde taal die we leren, voegen we telkens een extra dimensie toe aan onze persoonlijke ontwikkeling. Om het met de woorden van Goethe te zeggen: “Wie geen vreemde talen kent, weet niets van zijn eigen taal”. Door ons open te stellen voor een vreemde taal/vreemde talen, leren we ook met een andere blik naar de wereld kijken en vervolmaken we ons wereldbeeld.

Het ontdekken van een andere taal maakt het oneindig gemakkelijker om de moedertaalsprekers ervan tegemoet te komen, en ze beter te leren kennen. Als we met anderstalige personen samenwerken of samenleven en met hen in hun taal kunnen communiceren, draagt dat ook bij tot betere relaties. Daardoor kunnen we waarden ontdekken waarvan we het bestaan niet kenden – en dat kan dan weer een bron zijn van nieuwe creativiteit. Het leren van vreemde talen wordt op die manier een belofte van vrede, de drager van een betere toekomst. 

De universiteit is de plaats bij uitstek waar de geest wordt uitgedaagd zich open te stellen. Door aan de overvloed aan ideeën de rijkdom aan talen toe te voegen, zoals hier aan de Universiteit van Ottawa, worden studenten geholpen, de wereld beter te begrijpen. De blijvende aanwezigheid van mensen die verschillende moedertalen spreken, biedt niet alleen een uitzonderlijke kans om een grote verscheidenheid aan culturen te ontdekken en te leren waarderen. Het brengt ook waardevolle economische banden in ontelbare landen voort, overal ter wereld. Multiculturalisme, het simpelweg naast-elkaar-plaatsen van culturen, maakt zo plaats voor interculturaliteit, waarbij culturen elkaar verrijken.  

Dames en heren,

Laat me afsluiten met een citaat van Nelson Mandela: "If you talk to a man in a language he understands, that goes to his head. If you talk to him in his own language, that goes to his heart." Ik wens u allen een zeer vruchtbaar seminarie toe. Mogen de werkzaamheden van vandaag een blijvende invloed hebben op uw teams en verrijkende samenwerkingsbanden tussen Canadese en Belgische onderzoekers scheppen, zowel op het menselijke als professionele vlak.